Κήποι

---

Σε πόσους προορισμούς μπορείς να φτάσεις σε 45 λεπτά από το σπίτι σου;

Τόσο περίπου χρόνο θα χρειαστείς, όταν επισκεφτείς τα Ιωάννινα, για να φτάσεις στο χωριό Κήποι, ένα από τα πιο γνωστά χωριά του Ζαγορίου.

Η διαδρομή που θα ακολουθήσεις για να φτάσεις στο Ζαγόρι, στον τόπο πίσω από το βουνό, θα γεμίσει το μάτι σου με εναλλαγές τοπίων και έργα ανθρώπων. Στον δρόμο σου για το χωριό Κήποι, δίπλα στο κεντρικό δρόμο, στέκουν εντυπωσιακά πέτρινα γεφύρια σε απόλυτη αρμονία με το φυσικό περιβάλλον. Σε κοντινή, μάλιστα, απόσταση θα συναντήσεις την απόληξη από το βαθύτερο και στενότερο φαράγγι στον κόσμο, το Φαράγγι του Βίκου.

Οι πέτρινοι τόνοι του τοπίου δένουν με την πέτρινη παραδοσιακή αρχιτεκτονική του χωριού, ενώ από μακρυά ξεχωρίζουν, σαν μικρές χρωματιστές πινελιές, τα χρώματα στα παραθυρόφυλλα, τα δέντρα της εκκλησίας και το προστατευτικό δάσος στην κορυφή του λόφου. Χτισμένοι σε μια ηλιόλουστη πλαγιά, οι Κήποι, είναι ένας όμορφος παραδοσιακός οικισμός με αρχοντόσπιτα, γεφύρια και ιστορίες για ξενιτεμένους.

Αγροτική παραγωγή

Ενώ στο υπόλοιπο Ζαγόρι οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις ήταν ελάχιστες, στους Κήπους δεν συνέβαινε το ίδιο. Σε κοντινή απόσταση από τον οικισμό, το Μπαγιώτικο ρέμα δημιουργεί οβίρες και η ανθρώπινη ευφυία, στην ανάγκη για επιβίωση, «έβαλε το νερό στο αυλάκι». Τα πράγματα μπήκαν στην σειρά τους και δημιουργήθηκε ένα αγροτικό τοπίο με νερόμυλο, ποτιστικούς κήπους και γεφύρια για ασφαλή μετακίνηση από τον τόπο εργασίας στο χωριό. Το νερό και η σωστή διαχείρισή του βελτίωσαν την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Οι ποτιστικοί κήποι έδωσαν στο χωριό το νέο του όνομα «Κήποι», αντικαθιστώντας το παλιό όνομα «Μπάγια». Σήμερα, το αγροτικό περιβάλλον του χτες διαμορφώνει αυτό τον μικρό αλλά αξέχαστο περίπατο.

Το Μονοπάτι

Ένα μονοπάτι που αποκτά διαφορετική χροιά σε κάθε εποχή του έτους. Η άνοιξη γεμάτη χρώματα, το καλοκαίρι δροσερό στις οβίρες, ταξιδιάρικα φύλλα πετούν στον φθινωπορινό ουρανό και η γη δίνει τους τελευταίους καρπούς. Το κρύο του χειμώνα προετοιμάζει τις σπορές της άνοιξης και τα Χριστούγεννα στο παγωμένο υδάτινο στοιχείο ξεδιπλώνονται έθιμα και παραδόσεις μιας άλλης εποχής.

Φυσικό περιβάλλον

---

---

Με το αυλάκι, το χωράφι και την ξερολιθιά, ο άνθρωπος δημιούργησε έναν χώρο, και η φύση έκανε τον χώρο αυτόν τόπο διαβίωσης για έντομα, πεταλούδες, πουλιά και μικρά θηλαστικά – όλους δηλαδή τους φίλους της αγροτικής παραγωγής.

Περνάμε δίπλα από φυτά εντυπωσιακά, φαρμακευτικά, τοξικά, σπάνια, νόστιμα, φυτά που δίνουν την μαγειρική ταυτότητα της περιοχής και φυτά με λαογραφικό ενδιαφέρον.

Αν είμαστε τυχεροί, μπορεί το μάτι μας να πιάσει το γυροπέταγμα κάποιων φιδαετών , να ξεχωρίσουμε τον ήχο από το χτύπημα του δρυοκολάπτη στους κορμούς των δέντρων ή ακόμη και να μας τιμήσει κάποιος μαυροπελαργός με την ξαφνική εμφάνιση του.

Κι αν είμαστε προσεχτικοί, μπορεί να παρατηρήσουμε χνάρια αρκούδας ή βίδρας, ή και άλλων ζώων θυμίζοντάς μας πόσο κοντά αλλά και διακριτικά συνυπάρχουν στους χώρους όπου ζούμε.